رژیم اتکینز از جمله رژیم های کم کربوهیدرات کاهش وزن محسوب می شود و جزو یکی از پرطرفدارترین رژیم هایی است که ما در مقاله لیست پرطرفدارترین رژیم های سال 2021 معرفی کردیم. این رژیم غذایی معتقد است که مصرف روزانه پروتئین و چربی ها محدودیتی ندارد و کاهش وزن در پی کاهش کربوهیدرات دریافتی رخ می دهد. البته ناگفته نماند که تحقیقات انجام شده در این زمینه حاکی از تاثیر رژیم های کم کربوهیدرات در کاهش وزن می باشد.در این نوع رژیم ها بدون نیاز به کالری شماری روزانه کاهش وزن صورت می گیرد.
رژیم اتکینز نخستین بار توسط دکتر رابرت اتکینز ایجاد شد و به احترام این فرد، رژیم غذایی ابداعیش را اتکینز نامیدند. با گذشت زمان این رژیم در سراسر جهان محبوبیت یافت. رابرت اتکینز در سال ۱۹۷۲ کتابی در مورد رژیم لاغری اتکینز نوشت، که از جمله کتاب های پرفروش در این زمینه محسوب می شود. تا پایان مطلب با ما همراه باشید تا علاوه بر کسب اطلاعات بیشتر در مورد این رژیم با مراحل آن نیز بیشتر آشنا شوید.
رژیم اتکینز
رژیم اتکینز چیست؟ همانطور که در بالا اشاره کردیم رژیم غذایی اتکینز یک رژیم لاغری می باشد که معتقد است مصرف پروتئین ها و چربی ها محدودیتی ندارند، در عوض برای کاهش وزن باید کربوهیدرات دریافتی روزانه را کاهش داد.به دلیل محدود نبودن مصرف چربی در این رژیم غذایی برخی آن را ناسالم می دانند اما تحقیقاتی که اخیرا در مورد این موضوع انجام شده است، نشان دهنده این موضوع می باشد که چربی های اشباع ضرری ندارند.
در ادامه تحقیقات ثابت کردند که رژیم لاغری اتکینز نسبت به رژیم های غذایی که مصرف چربی را محدود می کنند، علاوه بر کاهش وزن بیشتر سبب افزایش کلسترول بد خون نمی شود.عامل اصلی که سبب می شود رژیم لاغری اتکینز در کاهش وزن موثر باشد این است که، کاهش کربوهیدرات دریافتی به همراه افزایش پروتئین دریافتی و رعایت رژیم پروتئین سبب کاهش اشتها می شود.همانطور که می دانید کاهش اشتها به معنای کاهش کالری دریافتی است.
در نتیجه کاهش کالری دریافتی بدن برای تامین انرژی مورد نیاز برای سوخت و ساز شروع به چربی سوزی برای آزاد سازی انرژی می کند، افزایش چربی سوزی هم به معنای کاهش وزن می باشد. رژیم دکتر اتکینز متشکل از چند مرحله می باشد. در ادامه به بیان مراحل آن می پردازیم.
مراحل رژیم اتکینز
رژیم لاغری اتکینز متشکل از ۴ مرحله می باشد.
- مرحله ۱ (القا)
القا نخستین مرحله و یا همان مرحله شروع رژیم است. این مرحله از رژیم به مدت ۲ هفته طول می کشد و در آن روزانه باید کمتر از ۲۰ گرم کربوهیدرات مصرف شود. در این مرحله باید غذاهای چرب و سرشار از پروتئین در کنار سبزیجات مصرف کنید. کاهش وزن از این مرحله شروع می شود.
برای اطلاع از رژیم های دیگر ، مقاله “ پر طرفدار ترین رژیم لاغری” را مطالعه نمایید.
- مرحله ۲ ( متعادل سازی)
مرحله دوم رژیم که در ادامه مرحله اول شروع می شود، مرحله متعادل سازی نام دارد. در این مرحله از رژیم باید کم کم مقداری آجیل و مقدار کمی از میوه های کم کربوهیدرات به رژیم غذایی روزانه اضافه شود.
- مرحله ۳ (تنظیم دقیق)
بعد از اینکه به وزن مورد نظر خود نزدیک شدید باید میزان کربوهیدرات دریافتی را افزایش دهید تا روند کاهش وزن آهسته تر شود.
- مرحله ۴ ( تثبیت)
این مرحله که مرحله پایانی می باشد به معنای حفظ وزن به دست آمده است. در این مرحله باید کربوهیدرات دریافتی به میزانی باشد که دچار اضافه وزن نشوید. البته در مورد مراحل مختلف باید گفت افراد مختلف در مورد آن نظرهای متفاوتی دارند، مثلا برخی مرحله القا را نادیده می گیرند و از همان ابتدا شروع رژیم مقدار زیادی میوه و سبزیجات به رژیم غذایی روزانه خود اضافه می کنند. و یا برخی دیگر تا پایان در مرحله القا باقی می مانند که البته این تغییرات هم به نوبه خود تاثیر گذار است.
برای آشنایی با دیگر رژیم ها ، پیشنهاد می شود مقالات ” رژیم کانادایی” را مطالعه نمایید.
غذاهایی که مصرف آنها در رژیم لاغری اتکینز منع شده است
رژیم دکتر اتکینز مصرف برخی از مواد غذایی را منع کرده است. در ادامه به بیان این مواد غذایی می پردازیم.
- قند
مصرف هر گونه ماده غذایی که حاوی قند باشد منع شده است. نظیر نوشابه های قندی، کیک، شیرینی، بستنی و … علاوه بر این مصرف غذاهای رژیمی که معمولا قند زیادی دارند، نیز منع شده است.
- غذا های دارای نشاسته
سیب زمینی ، سیب زمینی شیرین
- غلات
در این رژیم به دلیل کاهش کربوهیدرات دریافتی مصرف غلاتی نظیر گندم، برنج و جو محدود شده است.
برای آشنایی با دیگر رژیم ها ، پیشنهاد می شود مقالات ، ” رژیم فصلی ” را مطالعه نمایید.
- روغن های سبزیجات
از دیگر موارد منع شده در رژیم غذایی اتکینز مصرف روغن های گیاهی نظیر روغن بذر کتان، روغن دانه سویا و دیگر روغن های سبزیجات می باشد.
- چربی های ترانس
چربی های ترانس معمولا چربی موجود در غذاهای فراوری شده است. غذاهایی که چربی ترانس دارند را با برچسب هیدروژنه بر روی بسته بندیشان مشخص می کنند.
- منابع کربوهیدرات دار
مصرف میوه و سبزیجاتی که کربوهیدرات زیادی دارند منع شده است. علاوه بر این مصرف نشاسته ها و حبوبات را هم محدود کرده . لازم به ذکر است که مصرف این مواد غذایی در مرحله القا منع شده است.
برای آشنایی با دیگر رژیم ها ، پیشنهاد می شود مقالات ” رژیم کتوژنیک ” را مطالعه نمایید.
غذاهایی که در رژیم اتکینز باید مصرف شوند
کسانی که قصد دارند رژیم غذایی اتکینز را شروع کنند باید توجه داشته باشند که مواد غذایی که می توانند در این رژیم استفاده کنند محدود است. در ادامه به بیان این موارد پرداخته ایم. برنامه غذایی در این رژیم بر اساس این منابع غذایی تنظیم کنید.
برای آشنایی با دیگر رژیم ها ، پیشنهاد می شود مقالات ” رژیم مدیترانه ای ” را مطالعه نمایید.
- گوشت
در این رژیم باید از گوشت گوساله، بره، مرغ و … استفاده شود. علاوه بر گوشت در رژیم لاغری اتکینز باید از ماهی و غذاهای دریایی نیز استفاده شود.
- تخم مرغ
تخم مرغ غنی از امگا ۳ یکی دیگر از مواد غذایی این رژیم است.
- سبزیجات کم کربوهیدرات
باید توجه داشته باشید مصرف سبزیجات سرشار از کربوهیدرات و رعایت رژیم سبزیجات در مرحله القا منع شده است. اما استفاده از سبزیجاتی که کربوهیدرات کمی دارند، نظیر کلم، اسفناج و … مانعی ندارد.
- لبنیات پرچرب
همانطور که گفته شد رژیم غذایی اتکینز یک رژیم پرچربی است و در ان مصرف لبنیات پرچرب نظیر ماست پرچرب، کره، پنیر و خامه توصیه شده است.
- چربی های سالم
در این رژیم باید از چربی های سالم نظیر روغن زیتون و روغن نارگیل استفاده کرد.
- آجیل و دانه ها
در رژیم غذایی اتکینز اجیل و دانه هایی نظیر بادام، گردو، دانه افتابگردان و … باید مصرف شوند. در مورد نوشیدنی های مجاز در رژیم لاغری اتکینز باید گفت نوشیدنی های مانند آب، قهوه و چای سبز باید مصرف شود.
برای آشنایی با دیگر رژیم ها ، پیشنهاد می شود مقالات ” رژیم شیر” را مطالعه نمایید.
فواید رژیم غذایی اتکینز
این رژیم فواید زیادی دارد ولی در صورتی که تحت نظر پزشک باشد تا به میزان لازم از این رژیم پیروی کنید. در ادامه به برخی از فواید این رژیم می پردازیم:
- کاهش وزن
- کنترل قند خون به روش بهتر
- درمان بیماری رفلاکس اسید معده
- جلوگیر از سردرد
- درمان سندروم تخمدان پلی کیستیک
- کم کردن جوش های صورت
- کم کردن احتمال زوال عقل و آلزایمر
ما این رژیم را بیشتر به کسانی که بیماری دیابت دارند و یا کسانی که کلسترول بالایی دارند پیشنهاد می کنیم. این رژیم به دلیل جذب امگا 3 و همچنین جذب زیاد آنتی اکسیدان می تواند برای بیماری های مزمن مانند سرطان و آرتروز و بیماری های قلبی بسیار مفید باشد.
عوارض رژیم اتکینز
همانطور که می دانید هر رژیم غذایی علاوه بر فواید و تاثیرات مثبتی که دارد، عوارضی هم دارد. در این بخش می خواهیم به توضیح در مورد عوارض رژیم اتکینز بپردازیم.
- یک رژیم موثر برای لاغری و کاهش وزن است. با این وجود برخی معتقدند که این رژیم سبب افزایش فشار خون و کلسترول می شود. از طرفی مصرف پروتئین های حیوانی نظیر گوشت را محدود نکرده است. مصرف زیاد این نوع پروتئین ممکن است سلامت انسان را به خطر بیندازد.
- کاهش کربوهیدرات دریافتی سبب می شود تا بدن برای تامین گلیکوژن مورد نیاز شروع به سوزاندن بافت عضله ای کند و بعد از تمام شدن گلیکوژن موجود در بافت عضله ای به سراغ چربی ها می رود. این فرایند سبب بروز علایمی نظیر سردرد و سرگیجه، احساس ضعف، حالت تهوع و خستگی می شود.
- علاوه بر این رژیم های فاقد کربوهیدرات ممکن است سبب بروز مشکلات و بیماری هایی نظیر سنگ کلیه، یبوست، پوکی استخوان و کاهش حجم عضلات شوند.
برای آشنایی با دیگر رژیم ها ، پیشنهاد می شود مقالات” رژیم شوک ” را مطالعه نمایید.
تفاوت رژیم اتکینز و کتوژنیک
برای بررسی تفاوت رژیم اتکینز و کتوژنیک، نخست باید گفت هر دوی این رژیم ها جز رژیم های لاغری کم کربوهیدرات محسوب می شوند. از لحاظ محبوبیت هم محبوبیت یکسانی دارند. در هر دوی این رژیم های لاغری محدودیت دریافت کربوهیدرات در برنامه غذایی روزانه به حدی است که بدن را در حالت کتوز قرار می دهد.
برای توضیح حالت کتوز، همانطور که می دانید به حالتی گفته می شود که بدن به جای گلوگز، برای تامین انرژی مورد نیاز برای سوخت و ساز و فعالیت های حیاتی، چربی می سوزاند. کتوز از جمله عوامل تاثیر گذار بر ماندگاری طولانی مدت تاثیر رژیم های لاغری است.برای آگاهی بیشتر در مورد تفاوت رژیم غذایی اتکینز و کتوژنیک در ادامه با رژیم غذایی کتوژنیک بیشتر آشنا می شویم.رژیم کتوژنیک نخستین بار در سال ۱۹۲۰ به عنوان یک رژیم درمانی برای درمان کودکان مبتلا به صرع استفاده شد.
مدتی بعد از استفاده از رژیم غذایی کتوژنیک برای درمان کودکان مبتلا به صرع متوجه شدند که بین استفاده از این رژیم غذایی و کاهش وزن ارتباط وجود دارد. سپس تحقیقاتی در این زمینه انجام شد، بررسی های انجام شده در این زمینه نشان داد که افرادی که به مدت ۱۰ هفته از رژیم غذایی کتوژنیک پیروی کردند در درصد چربی بدن و شاخص توده بدنی تغییرات قابل توجهی داشتند.
با وجود اینکه پیروی از این رژیم سبب کاهش وزن می شود و عده ای هم از آن تحت عنوان رژیم لاغری یاد می کنند، باز هم دولینسکی که ابداع کننده این رژیم بوده معتقد است که فقط کودکان مبتلا به صرع باید از این رژیم غذایی برای بهبود بیماری خود استفاده کنند. علت نامناسب دانستن این رژیم برای سایر افراد این است که رژیم کتوژنیک یک رژیم سخت گیرانه محسوب می شود و عدم دریافت گروه های مختلف غذایی که برای بدن ضروری هستند، ممکن است مشکلاتی را برای افراد در پی داشته باشد.
تفاوت در مدت زمان ماندگاری تاثیر رژیم لاغری یکی دیگر از موارد تفاوت رژیم اتکینز و کتوژنیک است.به طور کلی این رژیم در طولانی مدت تاثیرات ماندگارتری دارد، زیرا این رژیم نسبت به کتوژنیک محدودیت کمتری دارد.سوسیس از جمله غذاهای خوشمزه و ساده در این رژیم است. ناگفته نماند که سوسیس با مواد گیاهی تولید می شود که برخلاف سوسیس های گوشتی چربی کم، پروتئین و فیبر زیادی دارد. برای طعم بهتر می توانید کمی هم ادویجات به این سوسیس مخصوص اضافه کنید.
به عنوان سخن پایانی باید گفت رژیم لاغری اتکینز یک رژیم موثر برای کاهش وزن است. این رژیم از طریق کاهش کربوهیدرات دریافتی و افزایش پروتئین و چربی سبب کاهش وزن می شود. ناگفته نماند که در کنار فوایدش، عوارضی هم دارد که در این مطلب به توضیح آن پرداخته ایم.
برخی از سوالات رایج:
عوارض رژیم اتکینز چیست؟
بدن بعد از تمام شدن گلیکوژن موجود در بافت عضله ای به سراغ چربی ها می رود. این فرایند سبب بروز علایمی نظیر سردرد و سرگیجه، احساس ضعف، حالت تهوع و خستگی می شود. رژیم اتکینز چگونه است؟
رژیم غذایی اتکینز یک رژیم لاغری می باشد که معتقد است مصرف پروتئین ها و چربی ها محدودیتی ندارند، در عوض برای کاهش وزن باید کربوهیدرات دریافتی روزانه را کاهش داد.
این رژیم های یهویی و اینقدر سخت مثل رژیم اتکینز بنظرم باید زیر نظر پزشک باشن حتما .
ممنون از مطلب مفیدتون
بله بهتره تمامی رژیم ها تحت نظر پزشک باشن تا با توجه به شرایط شما برای شما تجویز بشه .
ممنون از شما
من یه مدل شبیه رژیم غذایی اتکینز دکتر بهم داد خیلی وزن کم کردم خیلی خوب بود.
ممنون از همراهی شما موفق باشید